Volg ons op Facebook
Lees wat er nu op twitter getweet wordt over de Vogelwacht DelftPuur natuur
Puur natuur is het eerste wat in mij opkomt als ik deze prent van ijsduikers bekijk. Rust, reinheid en regelmaat, een klassieker uit de tijd dat ik opgroeide, is het tweede wat mij te binnen schiet. Een prachtige prent van Michael Sieve (Wild Wings), tevens een mooie puzzel van Cobble Hill. Genieten van vogels, ook al kan of wil je niet naar buiten vanwege de gladheid, ziekte of anderszins.
De ijsduiker (Gavia immer) is niet echt een Nederlandse vogel. Dat wil zeggen zoals hier zo fraai geportretteerd in broedkleed. In de winter zijn ze soms te zien langs de kust in hun veel saaiere winterkleed. Zie ze dan maar eens te onderscheiden van de andere duikers. De platte kruin en het steile voorhoofd willen het onderscheid wel eens maken. Ik heb me laten vertellen dat het geluid dat ijsduikers maken, gebruikt wordt bij enge situaties in films. Als je naar de baltsroep luistert, kun je je dat voorstellen. Zoals Vogelbescherming meldt: een zeer luide en fraaie klagende zang. Wikipedia noemt het zelfs de lach van een geestesgestoorde. Vandaar de Noord-Amerikaanse naam ‘common loon’ van loony (gek). Misschien is de andere naam ‘great northern diver’ wel passender.
Tijdens de paar ijzige dagen vlak voor het begin van de astronomische winter, zat ik graag op de bank voor het raam, kijkend over de tuin. Een andere manier om binnenshuis het vogelleven mee te maken. Het gestrooide vogelvoer trekt altijd vogels. Zo bleek onze winterse gast, het roodborstje, ook het kleine voederhuisje en de aan de muur opgehangen vogelpindakaas-pot, te bezoeken. De tweede met hulp van de aan de muur gegroeide klimhortensia. Ook speciaal deze vroege winterdagen was het bezoek van een winterkoning. Die zie ik hier niet vaak. Een prachtig winters gezicht waren de zeer vele aalscholvers langs de Buitenwatersloot . Bomen en lantaarnpalen zaten vol in het stukje Buitenwatersloot net voorbij het viaduct van de Beatrixlaan. Hier was nog open water. Ik heb ze wel eens de lelijkste vogels van Nederland genoemd. Maar dat neem ik terug. Vogelbescherming vindt ze op ijsduikers lijken.
Helemaal opgaan in het buitenleven met hulp van de vogels, kwam ik ook tegen in een (Taoïstisch) Chinees filosofisch werk:
Tjirp en kwinkeleer samen,
En in dit samen tjirpen en kwinkeleren
Kom je samen met hemel en aarde
(Zhuang Zi, 12:VIII, vertaling Kristofer Schipper)
Geniet allemaal van het buitenleven, ook in het winterseizoen, en (voor de puzzelliefhebbers) van het puzzelen.
IJsvogel
Vraag je een willekeurig mens, niet vogelaar, naar de mooiste vogel dan komt deze viseter er spontaan bij boven. Een beetje terecht is dat wel.
Stel je de vraag aan een kunstenaar dan wordt de stijl/houding erg interessant genoemd.
Een beetje hautaine houding, soms zelfs brutaal. Het kopje licht schuin met een oog altijd op de vis. Honger of niet. De reiger heeft dat ook.
En dan de kleur, zo opvallend en gemakkelijk herkenbaar. Maar reuze moeilijk weer te geven. Rosemarijn van Limburg Stirum heeft de ijsvogel voor ons jubileum gemaakt en zal het zeker kunnen beamen.
Er valt niet mee te sjoemelen. Onbarmhartig fel en treffend. Met een mus of vink is er ruimte in het kleurenpalet, maar de ijsvogel straft af.
Tijdens de Verbeelding kwam ik een kunstenaar tegen die met roestvrij staal werkt. Zijn vrouw maakt de kleuren en glazuurt. Nou ja, niet echt, want de hechting van de kleurstof op het staal wordt op een technisch hogerstaand niveau verwerkt in samenwerking met een staalproducent.
Maar het resultaat mag er zijn. Zo aan de rand van onze vijver vol met stekelbaarsjes mag hij schitteren in de zon, zelfs in het donker is hij nog te zien.
Nu maar hopen dat ‘ie de echte niet afschrikt.
Oude vogelprenten
Dat was een bijzondere setting voor een presentatie op dinsdag 6 september: samen met Pieter stond ik middenin Pluktuin Schipluiden naast een opklaptafeltje voor achttien mensen op klapstoeltjes een presentatie te geven over vogels in Schipluiden, hun namen en geluiden.
Een van de bezoekers was Jan Holtkamp, van De Gaech Antiek in Schipluiden en broer van de Holtkampen die bekend zijn van het brood, de patisserie en de kroketten. Na afloop kwam hij naar me toe. ‘Ik heb net een hele stapel oude vogelprenten uit de 18de en 19de eeuw opgekocht uit een inboedel. Kom maar ‘s kijken. Misschien kan je er foto’s van maken.’
Op zondag 11 september stond rondje Midden-Delfland + Broekpolder met Gert op het programma. Die was wegens verwacht slecht weer op zaterdag, verplaatst naar zondag. We waren met 4 tot 6 personen, afhankelijk van het moment waarop enkele deelnemers in- en uitvlogen. En het toeval wil dat we op de terugweg letterlijk langs de antiekzaak van Jan Holtkamp fietsten. Het duurde dan ook niet lang voordat Alfred, Marc en ik in deze snoepwinkel tussen de prenten aan het snuffelen waren. Gert paste op de fietsen die waren beladen met onze vogelkijkapparatuur. Marc was erg gecharmeerd van een litho met een steenuil en ikzelf van die met de baardmannen. Marc vroeg nog even naar de prijs van de steenuil maar vandaag konden we de verleiding van een impulsaankoop weerstaan.
Maar het bleef kriebelen en na wat mailuitwisselingen met Marc, was het duidelijk: zo’n prent moest er komen. We besloten nog een keer langs te gaan bij Jan. Op donderdag 15 september reden we na het werk op de fiets naar Schipluiden en we werden met open armen door Jan ontvangen. ‘Jullie weten waar ze liggen, hè!’ De baardman lag nog precies waar ik hem had teruggelegd. Marc ging in de stapels op zoek naar de steenuil maar uiteindelijk was hij toch meer gecharmeerd van de kuifmees. Het prijsonderhandelproces kon beginnen. Na wat handjeklap waren we er snel uit en vertrokken we als kinderen zo blij met twee mooie vogellitho’s in de fietstas van Marc.
Houd je van oude vogelprenten, dan is het echt de moeite om eens op de Vlaardingsekade 26 in Schipluiden te gaan kijken. En een praatje maken met Jan is ook een ervaring op zich. Maar wel alvast een waarschuwing: de kans dat je zonder prent naar huis gaat is bijzonder klein.
Op zoek naar zeldzaamheden in Zuid-Holland (1)
Op het gevaar af om als fanatieke vogelfreak bestempeld te worden, zal ik het toch maar toegeven: ik ben een tijdelijke twitcher. Een onvervalste soortenjager. Vogelaars van het type ‘geniet van de omgeving en laat de vogels op jou afkomen in plaats van andersom’ vinden twitchers nogal hijgerig monomaan en totaal niet mindful. Maar de ervaring van het zien van een nieuwe vogel is magisch en blijft altijd op je netvlies. En lijstjes maken lijkt toch een diepgewortelde menselijke behoefte te zijn 😁 (zie Mindfulness voor Vogelaars van Adam Ford).
Ik heb me ten doel gesteld om mijn levenslijst een flinke boost te geven: driehonderd soorten op mijn Nederlandse lijst, daar ga ik voor. Het zijn er nu 257 dus nog 43 te gaan. Dat lijkt weinig, maar om die driehonderd te halen moet je toch heel wat zeldzame vogels zien. En hoe langer de lijst, hoe moeilijker het wordt. Daar ga ik niet het hele land voor door reizen, maar als er ergens in de provincie Zuid-Holland een soort wordt waargenomen die ik zelf nog nooit heb gezien, en ik ben vrij, dan stap ik in de auto en ga eropaf.
De maand augustus stond in het teken van drie voor mij nieuwe sternen. Op waarneming.nl zag ik dat er een reuzenstern in de Crezéepolder bij Ridderkerk was waargenomen dus daar moest ik maar eens een kijkje nemen. Ik had de geul al een aantal keren afgespeurd zonder resultaat toen een mede-vogelaar hem gelukkig met zijn scoop vond, in een verre uithoek tussen de kokmeeuwen. Erg goed herkenbaar aan zijn stevige rode snavel, zwarte poten en forse postuur. Vandaar ook zijn naam. Groter dan de grote stern die weer groter is dan de dwergstern. De visdief, die ook een stern is, zit tussen de dwergstern en de grote stern in. Reuzensterns zijn doortrekkers die aan het eind van de zomer in ons land te zien zijn.
Een dag later bleken er in de Nieuwe Driemanspolder bij Zoetermeer twee lachsterns te zitten: een volwassene met een jong! Daar moest ik op af want die zien we niet zo vaak in onze omgeving. Toen ik arriveerde waren er al een paar vogelaars ter plaatse. Op dat moment was alleen de jonge vogel te zien. Het was nog best lastig om die van kokmeeuwen te onderscheiden. Even later hoorde we aan de bedelroep van het jong dat de ouder in aantocht was en kreeg ik ze prachtig samen in beeld! Volwassen lachsterns lijken op grote sterns maar hebben geen gele snavelpunt. Ze zijn genoemd naar hun schaterende roep.
Een week later was ik weer in de Driemanspolder. Ik was mee met Gert en Marc die ook graag de lachsterns wilden zien. Na anderhalf uur rondlopen verging de mannen het lachen want de lachsterns waren in geen velde of wegen te bekennen. Gelukkig werden we getrakteerd op een mooie verrassing: er was een witvleugelstern gesignaleerd! En na het uitoefenen van wat geduld, vloog hij sierlijk voor ons langs, met zijn prachtige zwarte kop en lijf, grijze bovenvleugels en witte stuit. De witvleugelstern is (net als de zwarte stern en de witwangstern) een moerasstern. Hij trekt in de zomer door van Oost-Europa naar Afrika waar hij overwintert. Hij heet ‘witvleugelstern’ omdat zijn witte vleugel hem onderscheidt van de sterk verwante en minder zeldzame zwarte stern.
De volgende aflevering gaat over twee voor mij nieuwe steltlopers van mijn favoriete geslacht: Tringa (de ruiters).
De foto’s zijn gemaakt door Ellen Sandberg
Zoekplaatje
Bovenstaande foto is deze keer een zoekplaatje. Aanwijzingen staan onderaan, dus even niet naar beneden scrollen s.v.p. De foto is een beeld van onze paardenkastanje die enkele weken terug nog frisgroen was, maar nu behoorlijk aangetast door de mineerders. Dit zijn rupsen van de mineervlieg die eitjes deponeert in bladeren van veel geschikte waardplanten, maar nu is onze boom de prooi. Daar komt dan een rupsje van met ambitie om zich zeer spoedig vol te vreten met het bladmoes. Er verschijnen dan grijze dorre vlekken op de bladeren. Het wordt er dan natuurlijk niet mooier op in je tuin. Het is ons ook al overkomen met onze buxus haagjes die werden aangevallen door de rups van de buxusmot. Zie bericht op deze site van 1 mei. Ik heb onze haagjes nog in stand kunnen houden, maar bij de buren is alles geliquideerd. De infectiedruk is al lager geworden!😁 Ook toen was er sprake van predatie door onze tuinvogels, voornamelijk huis- en ringmussen. Nu is het echter smullen voor de pimpelmezen die ook al belangrijk zijn om luizen uit de rozen te happen. Afgelopen vrijdag dook er een een grote groep pimpelmezen af op onze aangetaste kastanje. Dan is het nog wel een hele kunst om er een goede foto van te maken. Vandaar deze keer een zoekplaatje. Je vindt een pimpelmeesje vlak bovenop de voedersilo en een exemplaar rechts van de stekelige bolster.