Bijgaande foto geeft aan dat futen wel een kreeftje lusten. Ik heb het meerdere keren gezien. Dit jong kreeg les. Uiteindelijk lukte het niet en moeders vrat hem op.

Ook reigers en diverse meeuwen zijn er niet vies van. Maar een meerkoet? Jawel, vorige week tijdens mijn excursie met kinderen van de Montessori dagbesteding heb ik tweemaal een meerkoet gezien die een kreeft sloopte en op at.

Of het dezelfde meerkoet was kon ik niet zien, er zat een uurtje tussen. Wel jammer dat ik de camera niet bij me had.

Geïnspireerd raken door de zang van een vogel is vooral een voorjaarsgevoel. De rest van het jaar is de vogelzang toch beduidend minder, gelukkig niet helemaal weg. Om dat gelukzalige gevoel de rest van het jaar vast te kunnen houden, hebben vele muziekmakers deze klanken opgenomen in hun composities. In 2021 verscheen hierover een boek van Fernand Rochette: De vogel en de componist, Vogelzang als inspiratiebron (Uitgeverij Sterck & De Vreese).

Lang dacht ik dat er weinig voorbeelden waren van vogelzang in de muziek. Gelukkig heb ik mij vergist. Wat een prettig leesbaar en inspirerend boek is dit. Dit jaar verscheen alweer de derde druk, die ik nu in mijn boekenkast heb staan. De auteur is een wetenschapper maar ook natuurgids en amateur-musicus. Hij weet zijn ervaringen dan ook uitstekend en zeer leesbaar te verwoorden. QR-codes bieden toegang tot de vogelgeluiden en de muziek.

Als een ervaren vogel- of natuurgids je bij de hand neemt tijdens het wandelen buiten, zie en hoor je meer. Dat geldt ook voor het begeleid worden door een muziekkenner. Je hoort meer en je hoort andere dingen. De muziek gaat nog meer voor je leven. Een heerlijke combinatie, muziek en vogelzang.

Onlangs (maandag 24 juli 2023) las ik in de Volkskrant een column van Ben Koks over de pure schoonheid van de zang van een veldleeuwerik. Hij gebruikt dit om de gedachte te promoten zorgvuldiger om te gaan met onze natuur en cultuurlandschappen. Ik citeer: ‘Vogels en onze cultuur zijn meer met elkaar vervlochten dan we ons in ons jachtige bestaan kunnen voorstellen. De schoonheid van leeuwerikengekweel is net zo belangrijk als die van de Mona Lisa van Leonardo da Vinci.’

Genieten van en opgaan in vogelgeluiden is van alle tijden. Ter afsluiting een citaat uit de Chinese Taoïstische filosofie:

Tjirp en kwinkeleer samen,
En in dit samen tjirpen en kwinkeleren
Kom je samen met hemel en aarde.

(Zhuang Zi, 12:VIII, uit Lao Zi, Het boek van de Tao en de innerlijke kracht, Een nieuwe vertaling en toelichting door Kristofer Schipper, Uitgeverij Atlas Contact)

Vraag je een willekeurig mens, niet vogelaar, naar de mooiste vogel dan komt deze viseter er spontaan bij boven. Een beetje terecht is dat wel.

Stel je de vraag aan een kunstenaar dan wordt de stijl/houding erg interessant genoemd.
Een beetje hautaine houding, soms zelfs brutaal. Het kopje licht schuin met een oog altijd op de vis. Honger of niet. De reiger heeft dat ook.

En dan de kleur, zo opvallend en gemakkelijk herkenbaar. Maar reuze moeilijk weer te geven. Rosemarijn van Limburg Stirum heeft de ijsvogel voor ons jubileum gemaakt en zal het zeker kunnen beamen.

Er valt niet mee te sjoemelen. Onbarmhartig fel en treffend. Met een mus of vink is er ruimte in het kleurenpalet, maar de ijsvogel straft af.

Tijdens de Verbeelding kwam ik een kunstenaar tegen die met roestvrij staal werkt. Zijn vrouw maakt de kleuren en glazuurt. Nou ja, niet echt, want de hechting van de kleurstof op het staal wordt op een technisch hogerstaand niveau verwerkt in samenwerking met een staalproducent.

Maar het resultaat mag er zijn. Zo aan de rand van onze vijver vol met stekelbaarsjes mag hij schitteren in de zon, zelfs in het donker is hij nog te zien.

Nu maar hopen dat ‘ie de echte niet afschrikt.

Dat was een bijzondere setting voor een presentatie op dinsdag 6 september: samen met Pieter stond ik middenin Pluktuin Schipluiden naast een opklaptafeltje voor achttien mensen op klapstoeltjes een presentatie te geven over vogels in Schipluiden, hun namen en geluiden.

Een van de bezoekers was Jan Holtkamp, van De Gaech Antiek in Schipluiden en broer van de Holtkampen die bekend zijn van het brood, de patisserie en de kroketten. Na afloop kwam hij naar me toe. ‘Ik heb net een hele stapel oude vogelprenten uit de 18de en 19de eeuw opgekocht uit een inboedel. Kom maar ‘s kijken. Misschien kan je er foto’s van maken.’

Op zondag 11 september stond rondje Midden-Delfland + Broekpolder met Gert op het programma. Die was wegens verwacht slecht weer op zaterdag, verplaatst naar zondag. We waren met 4 tot 6 personen, afhankelijk van het moment waarop enkele deelnemers in- en uitvlogen. En het toeval wil dat we op de terugweg letterlijk langs de antiekzaak van Jan Holtkamp fietsten. Het duurde dan ook niet lang voordat Alfred, Marc en ik in deze snoepwinkel tussen de prenten aan het snuffelen waren. Gert paste op de fietsen die waren beladen met onze vogelkijkapparatuur. Marc was erg gecharmeerd van een litho met een steenuil en ikzelf van die met de baardmannen. Marc vroeg nog even naar de prijs van de steenuil maar vandaag konden we de verleiding van een impulsaankoop weerstaan.

Maar het bleef kriebelen en na wat mailuitwisselingen met Marc, was het duidelijk: zo’n prent moest er komen. We besloten nog een keer langs te gaan bij Jan. Op donderdag 15 september reden we na het werk op de fiets naar Schipluiden en we werden met open armen door Jan ontvangen. ‘Jullie weten waar ze liggen, hè!’ De baardman lag nog precies waar ik hem had teruggelegd. Marc ging in de stapels op zoek naar de steenuil maar uiteindelijk was hij toch meer gecharmeerd van de kuifmees. Het prijsonderhandelproces kon beginnen. Na wat handjeklap waren we er snel uit en vertrokken we als kinderen zo blij met twee mooie vogellitho’s in de fietstas van Marc.

Houd je van oude vogelprenten, dan is het echt de moeite om eens op de Vlaardingsekade 26 in Schipluiden te gaan kijken. En een praatje maken met Jan is ook een ervaring op zich. Maar wel alvast een waarschuwing: de kans dat je zonder prent naar huis gaat is bijzonder klein.