In de museumwinkel van Paleis Het Loo lag deze vogelpuzzel: ‘Rainbow of Birds’. Misschien in het kader van de fraaie tentoonstelling ‘Bloom’, misschien ook niet.

De puzzel is uitgegeven door de New York Puzzle Company, in een collectie van een bekende instelling: The Cornell Lab of Ornithology. Dat is weer de maker van de bekende app Merlin Bird ID. Daar viel dan ook direct mijn oog op, en zo ging deze mooie aanvulling op mijn verzameling vogelpuzzels mee naar huis.

Een kleurrijk geheel in de regenboogvolgorde rood-oranje-geel-groen-blauw-indigo en violet. Een mooi voorbeeld van een van de vele charmes van het vogelkijken: je laten betoveren door de vele verschillende kleuren van de vogelveren.

Ook al zijn dit Noord-Amerikaanse vogels, alleen de Mallard (wilde eend) en de European Starling (spreeuw) komen ook in Nederland voor, toch zijn verschillende vogelfamilies wel te herkennen.

Dankzij het puzzelen zijn deze pracht exemplaren uitstekend te bekijken, zoals de fotografen (en andere kunstenaars) hun creaties tot in de kleinste details zien verschijnen onder hun handen. Dat is weer eens wat anders dan het buiten koekeloeren in wisselende licht- en weersomstandigheden, wat weer een totaal andere charme van het vogelkijken is. Ik kan er dan ook geen genoeg van krijgen.

Als de lente op zijn eind loopt is het tijd om nachtzwaluwen te gaan kijken en luisteren. De nachtzwaluw overwintert in het oosten en zuiden van tropisch Afrika. Pas in de loop van mei is zijn kenmerkende ratel weer te horen boven de Nederlandse heidegebieden. De ratel-topmaand is juni en vanaf juli zijn de nachtzwaluwen al vrijwel niet meer te horen.

Voor de tweede keer in 5 jaar trokken beide Hansen (Zweekhorst en de Winter) gezamenlijk naar de Kriekelaereduinen in Grenspark De Zoom – Kalmthoutse Heide. En wel een avond-excursie op woensdag 26 juni, een zeer warme en droge zomerdag, uitstekend weer om nachtzwaluwen te gaan kijken. Regen was er de voorliggende periode al ontzettend veel gevallen. Dat hebben we gemerkt, zowel op de zandpaden als op de heidevelden stonden grote poelen water. Een feest voor de massaal aanwezige kikkers en padden, die hun aanwezigheid de hele avond en nacht volop hebben laten horen.

Op de een of andere manier onderstreept het gekwaak de verdere stilte op de heide. Op de zandpaden lopen normaliter vele insecten, nu waren dat mini kikkertjes en mini padden. Ook was het een feest voor de nog massaler aanwezige muggen en muggetjes. Ongetwijfeld een feestmaal voor de kikkers. Het gaf ons de nodige afleiding, ondanks de meegebrachte anti-insectenroller.

Voordat de nachtzwaluwen acte de présence zouden geven, moesten wij ons vermaken met twee boomvalken, waaronder een juveniel, en de vele aanwezige boompiepers.

Vanaf 22:15 uur begonnen de nachtzwaluwen te ratelen, niet lang daarna vlogen ze ons ook voorbij. Sommigen al roepend en vleugel-klappend. Wat een magische momenten zijn dat toch, op die langzaam donker wordende heide. Schitterend om te zien dat ze volkomen verdwijnen op de heide of in een boom als ze geland zijn, vanwege hun prachtige camouflagekleed en natuurlijk het afnemende licht. Het lijken onbeholpen luchtacrobaten op hun jacht naar nachtvlinders en tijdens hun baltsvlucht.

Soms vlogen ze ons op maar enkele meters voorbij. We hebben er een heleboel gezien en gehoord, meer dan 5 jaar geleden. Al was het ratelen toen dichterbij en uitbundiger dan nu. Wel was er meer geroep (‘krruIET’ volgens de ANWB vogelgids). Puur natuur, je weet nooit wat je kunt verwachten. We hebben geen foto’s of filmpjes van de nachtzwaluwen gemaakt. Jammer misschien, maar het betekende wel dat we al onze aandacht direct op de vogels konden richten. Tegen 23:00 uur wandelden we weer terug naar de auto, een meegebrachte kleine zaklantaarn hielp ons de plassen te vermijden.

Een zeer gezellige en succesvolle tweemans-excursie werd pas in de nacht van woensdag op donderdag afgerond. Wat een mooie, afwisselende, natuurlijke, bosrijke, stille en donkere omgeving als je Bergen op Zoom op weg naar het zuiden bent gepasseerd. Het is lang geleden dat ik weer insectenlijkjes op de voorkant van de auto heb gezien. Na woensdagnacht was het eindelijk weer eens zo ver. Misschien toch maar weer eens op de Vogelwacht-agenda plaatsen?

Hans de Winter

Een jubileumreeks Haiku’s over vogels, de 10e, over gewone, veel voorkomende vogels. Met als uitzondering een Haiku over een van de mooiste vogels van Nederland, de ijsvogel.

Voor velen een wens
Scherp gefluit, de blauwe schicht
Mooiste van het land
 
Een paartje buizerd
Rustig zwevend op thermiek
Die komen er wel
 
Een ochtendconcert
Reprise in de avond
Mannetje merel
 
Schreeuwen kunnen ze
Tevens luchtacrobaten
De zilvermeeuwen
 
Heerlijk gekwetter
En luisteren naar elkaar
Onze huismussen
 

Een van de mooiste vogels van Nederland, met dank aan zijn fantastische kleuren. Daarnaast lastig te zien, ondanks dat fraaie verenkleed, dat maakt de ijsvogel extra onweerstaanbaar. Met schitterend blauw en oranjebruin als prominente kleuren. Geen wonder dat de ijsvogel een inspiratiebron is voor vele kunstenaars en veel wordt geportretteerd op van alles en nog wat. Zo bezit ik een keramieken spiraalvaas van kunstenaar Jan Kamphuis, cadeau van mijn jongste broer en schoonzus, een eyecatcher (of blikvanger in goed Nederlands).

Mijn jongste zoon attendeerde mij op de ijsvogel van LEGO Icons, en ik kon de verleiding niet weerstaan. Naast mijn vele vogel-legpuzzels nu voor het eerst een puzzel in 3D (van 834 steentjes/stukjes). Mijn complimenten aan de ontwerpers want hij is schitterend en heeft dan ook een prominent plaatsje gekregen in de woonkamer. Dat neemt overigens mijn bewondering voor de echte, levende exemplaren in de Nederlandse natuur niet weg.

Vogels en anderen, vogels zijn een niet te missen onderdeel van de natuurlijke biodiversiteit. Zeker nu het voorjaar is begonnen en de feestelijke vogelzang van alle kanten op je af komt. Een fantastische tijd om vogels te kijken.

Enkele zeer natte dagen aan het einde van de winter gaven mij nog even de tijd voor een binnen activiteit, het leggen van een vogel-puzzel. Deze puzzel van Ravensburger brengt de rijkdom van de natuur speels en leuk in beeld. Het ontwerp en de uitwerking is van Anne Searle. Wondrous Trees (wonderbaarlijke bomen, de naam van de puzzel) worden terecht als kapstok gebruikt voor het buitenleven, een habitat voor vele dieren. Naast de ons bekende kramsvogel, kuifmees, ijsvogel, gaai, sijs, grote bonte specht en pimpelmees, is er nog veel meer te zien. Een fraaie opwarmer voor hopelijk weer een mooi voorjaar waarin we kunnen genieten van vogels en andere natuurlijke schoonheid.