Home » Werkgroepen
Categoriearchief: Werkgroepen
De Delftse lepelaar heeft landelijke bekendheid
Het zal de vaste lezers van deze website niet ontgaan zijn dat er een kolonie lepelaars broedt “in een park in Delft”. Maar ook landelijk trekt deze kolonie de aandacht.
In diverse tv-programma’s hebben de Delftse lepelaars een hoofdrol gekregen. Ook hebben ze een belangrijk rol in een bioscoopfilm over de lepelaar.
Al in 2013 is hier het eerste paartje neergestreken. Zij zaten erg in het zicht wat stress opleverde bij vogelend Delft (“is er niet teveel verstoring”). Een drietal jongen werd hier grootgebracht. Een jaar later kozen ze voor een plek, die iets meer beschut lag. Sinds die tijd is het een vaste broedplek voor de lepelaar geworden.
Nu broeden er wel tot zo’n 15 paren. Dat aantal is niet precies duidelijk omdat ze moeilijk te tellen zijn. Ze zitten vlak bij elkaar in dichte begroeide kruinen van de bomen.
In maart besteedde Omroep West een nieuws-uitzending over de Delftse lepelaar. Zie dit artikel : https://www.omroepwest.nl/nieuws/4943251/wonderlijke-vogel-naast-ikea-trekt-dagelijks-hordes-spotters-broedt-op-15-meter-afstand. De uitzending staat ook op youtube:
Op 2 april werd door de EO een film uitgezonden over de lepelaar in Nederland, waarin de Delftse lepelaars goed in beeld kwamen. Zie ook NPO-plus : https://npo.nl/start/serie/de-lepelaar-in-een-roerige-wereld
Op 29 april was een uitzending van BinnensteBuiten waarin Camilla Dreef uitgebreid de Delftse lepelaar aan het woord liet. Voor degenen met een NPO-plus account is deze uitzending terug te kijken via: https://npo.nl/start/serie/binnenstebuiten/seizoen-11_1/binnenstebuiten_3151/afspelen. Maar wellicht is de aflevering ook via uitzending gemist te bekijken. Hieronder een stukje uit die uitzending.
Ook bij de gemeente Delft zelf staan de lepelaars op de agenda onder het kopje “Groenmakers”. Zie https://www.instagram.com/reel/DJ9WXvJsjxG/?igsh=dmN1NXUyaWw1ZHUy
Onze secretaris Hans sluipt mee met dit succes en mag zich al bijna BN-er noemen.
Delftse lepelaars krijgen geringd bezoek
Bijna dagelijks breng ik een bezoek aan de lepelaars op het vogeleiland. In de stukjes van Leo Meeuwisse wordt ik wel eens genoemd. Op 24 april zo rond de middag besloot ik een rondje polder te doen. Het weer is wat grauw en mottig. Op het vogeleiland is het relatief rustig. Er zijn zo’n acht a tien nesten waar nu jonge lepelaars huizen. Het kenmerkende gekir hoor je al van verre. Ze zijn steeds meer aan het zicht onttrokken met al dat snel groeiende blad. Bij de nesten is één van de ouders op het nest of dicht in de buurt.
Hoog tussen de takken zijn wat lepelaars aan het bakkeleien. Wat ouderdieren, veronderstel ik, die in de buurt van hun nest rondhangen. Immers passen ze bijna niet op hun nest met die snel groeiende kuikens. In het gebakkelei valt mij één lepelaar op. Heeft die nu een ring? Met de kijker speur ik tussen de takken door en ja! Een overduidelijke rode ring met daaronder een witte ring met een lettercode aan de linkerpoot. De rechterpoot draagt een metaalkleurige ring.
Met al die bewegingen en geruzie daar hoog in de takken is de ring moeilijk af te lezen. Ik heb spijt dat ik mijn camera niet bij mij heb of de scoop. Ik sta in tweestrijd, zal ik wel…..zal ik niet. Jawel ik ga terug naar huis om de camera te halen. Ik weet dat het risico bestaat dat de geringde lepelaar er straks niet meer is. Ik woon gelukkig heel dichtbij en binnen 15 minuten sta ik weer bij het vogeleiland. De lepelaar met ring is er nog, alleen nu wat verder naar achteren. Het hapt wat naar groene twijgjes en er wordt behoedzaam gehupt van de ene op de andere tak. Nu is er geen andere lepelaar bij. Eenzaam worden de veren gepoetst. Aan de eenzaamheid op hoogte komt snel een einde. Een opmerkzame lepelaar ploft uit de lucht direct naast de geringde. Dit levert een spectaculaire ruzie op. Met zijdelingse bewegingen slaan de snavels tegen elkaar. Veren staan op, vleugels slaan uit en de diepe ‘oek’ geluiden galmen over het eiland. Voor mij de gelegenheid om de camera zijn werk te laten doen.
Thuis kan ik op de foto’s het ringnummer aflezen. Het is duidelijk dat het om een jong dier gaat. De veerpunten zijn zwart en de kenmerkende snavel is aan de onderzijde nog bleekgeel van kleur. Met wat speurwerk op de website van werkgroep lepelaar komt ik erachter dat het hier om lepelaar Meep gaat. Meep is geboren op het eilandje Griend (Waddenzee) in mei 2023 en voorzien van een zender op 22 juni van datzelfde jaar. Meep is één van de vele lepelaars die in 2023 zijn geringd en voorzien van een zender.
Op de website van de werkgroep lepelaar meer hierover:
https://werkgroeplepelaar.org/nieuws/2024/01/12/de-avonturen-van-gezenderde-lepelaars/
Via de app animal tracker en via onderstaande weblink is Meep te volgen. Daaruit leer ik dat Meep vorig jaar ook al ons vogeleiland heeft bezocht. Ook wordt Meep vaak gezien bij de N3MP en wordt gezien bij de broedkolonie van park Cronensteyn nabij Leiden. Wat ook opvalt is dat Meep sinds de geboorte altijd in Nederland is gebleven. Een fenomeen dat de laatste jaren vaker wordt gezien bij jonge lepelaars.
https://www.globalflywaynetwork.org/tracks/species/Platalea%20leucorodia
Hoe heeft Meep het vogeleiland gevonden? Dat is natuurlijk giswerk. Mogelijk overlappen de foerageergebieden van verschillende lepelaar kolonies elkaar. En ontmoeten ze elkaar in de voedselrijke polders. En wellicht is Meep gewoon een keer meegevlogen. Wie weet draagt Meep in de toekomst bij aan het broedsucces in Delft…..of elders.
Foto’s: Arnaud van den Berg


Lepelaar kuikens waargenomen!
Op 3 april zag ik al het eerste kuiken het kopje omhoog steken naast de oudervogel. Inmiddels zien we bij meerdere nesten de kleine kopjes boven de rand uitkomen. Je moet soms wel even geduld hebben. Van Arnaud kreeg ik een melding dat er minstens 10 koppels aan het broeden zijn. De locatie is echter niet geheel te overzien, dus kunnen het er gemakkelijk nog meer zijn.
Een mooie foto maken wordt wel lastiger door de toenemende blad ontwikkeling en dat de voorste nestgelegenheden helaas niet meer in gebruik zijn genomen. De slimmeriken zijn duidelijk gesteld op meer privacy. Op één foto, natuurlijk weer van onze lepelaar fan/bewaker Arnaud, zie je een lepelaar die een visje heeft “opgelepeld” en de andere de kortgeleden uit het ei gekropen nieuwsgierige kuikens.


Faciliteiten voor de scholekster
De scholekster is niet heel veilig als die in het weiland gaat broeden en ze wijken dus al uit naar platte grind daken in de steden. Een veiliger plek kan worden gerealiseerd door broed platformen te plaatsen. Na wat onderzoek met John Kleijweg op internet heb ik een eerste model gemaakt, maar het kon beter was de conclusie.
Het resultaat was een bak van 40 x 58 cm en 10 cm diep die wordt gevuld met een laag schelpen van ± 4 cm. Aan de wand een buis van 90 mm als schuilgelegenheid voor de kuikens in geval van een roofvogel alarm. Er zijn al acht vogelvriendelijke boeren die graag zo’n paal met platform willen plaatsen. Een dikke paal hebben ze wel beschikbaar en een trekker kan er prima omheen rijden. Het jaar van de scholekster ligt al even achter ons, maar deze fraaie weidevogel verdient het altijd om beschermen.

De lepelaar in een roerige wereld
TV documentaire op woensdag 2 april om 20.25 uur op NPO 2
De lepelaar, een iconische witte waadvogel met een kenmerkende lepelvormige snavel, staat symbool voor een opmerkelijk Nederlands succesverhaal. Ooit bijna uitgestorven in West-Europa, maar dankzij onze Waddenzee maakt hij een indrukwekkende comeback. Zelfs in de Randstad groeien nu elk jaar weer lepelaarkuikens op. Met de nieuwste wetenschappelijke technieken volgen we zijn reis van Nederland naar Zuid-Europa en tot diep in Afrika. Zijn verhaal onthult hoe hij dankzij Nederland wist te overleven en welke gevaren hem nog te wachten staan in een roerige wereld.

De trailer is hier te zien en de link kan ook gedeeld worden:
https://www.youtube.com/watch?v=w_DpA0U2yDY
https://www.vimeo.com/1069386670/