De jeugd van de Delftse natuurwacht heeft er zin in! Na een beknopte uitleg over deze oorspronkelijke grondbroeders die door de vossen de bomen in zijn gejaagd werd er met veel enthousiasme gewerkt. Mijn doelstelling van 10 prefab nesten zoals vorig jaar werd ruim overschreden. De kwaliteit van deze nesten is weer beter dan vorig jaar want we hadden nu sisaltouw in plaats van jute en dat gaat veel langer mee. Alles moet goed vast geknoopt worden want diverse vliegende boom nestbouwers kunnen alles gebruiken wat even niet bewaakt wordt. Voor eind februari gaat alles de bomen in en kan het feest beginnen.

P.S. Deze “post” is natuurlijk weer tot stand gekomen zonder Chat GPT.

Op 4 januari is er een bericht op de website van de VWD (nestgelegenheid) geplaatst over mijn bijzondere vondst op de Hortus Botanicus. Inmiddels heb ik via John contact gekregen met Willemein. Zij is deskundig en heeft een zeer aannemelijke verklaring voor dit bijzondere wespennest. Zij veronderstelt dat dit de sappige larven zijn van de stadsreus (een grote zweefvlieg), die is de vuilnisman van wespennesten en leeft van de dode wespen(larven). Zij vliegen pas het volgende jaar uit.

Het waren dus wel degelijk levende larven ofschoon ik geen enkele beweging zag. Ook zal dit de verklaring zijn dat dit nest muurvast zat en met grote moeite los te snijden was. Hieronder de berichten van Willemein Poot.

Kort gezegd ziet het leven van sociale wespen, ook wel papierwespen genoemd, er zo uit:
De koningin is de enige die overwintert. Zij gaat in het voorjaar op zoek naar een mooie nestgelegenheid en maakt daarbij gebruik van onder andere nestkastjes voor vogels. De larven worden gevoed met fijn gekauwd dierlijke eiwitten. Dit kunnen insecten zijn, maar ook vlees dat klaar ligt voor de bbq of vlees bijvoorbeeld van een verkeersslachtoffer. Ik heb ze wel eens massaal op een aangereden Grote Canadese gans gezien. Ook heb ik weleens gezien hoe een wesp de prooi uit een spinnenweb roofde.

De larven eten dus gekauwd dierlijke eiwitten en scheiden als dank een zoetige afscheiding uit, die door de volwassen wespen wordt verorberd. Echter zo rond augustus is de laatste generatie wespen groot. De volwassen wespen stoppen met het vangen van insecten voor de larven omdat die er niet meer zijn. Ze gaan op zoek naar zoetigheid en het fenomeen Limonadewesp is een feit. De wespen gaan allemaal dood in het najaar op de koningin na en de cirkel is weer rond.

Als de nestkastjes in de winter worden schoongemaakt, kunnen er dus geen wespenlarven in aangetroffen worden.

Toch bleef Willemein wat twijfels houden en heeft mijn foto voorgelegd aan de experts van Naturalis. Het zijn dus niet de larven van de Stadsreus, zoals zij dacht, maar van de hommelnestmot . Deze nachtvlinders worden zelden in wespennesten gevonden. Hierbij een foto hommelnestmot vrouwtje.

De hommelnestmot is een nachtvlinder van circa 28 mm. Mannetjes en vrouwtjes zijn verschillend van kleur. De larven worden doorgaans in hommelnesten gevonden en zelden in wespennesten. Deze motten hebben een voorkeur aan bovengrondse nesten. De larven leven van de eieren, larven en poppen van de gastheer die onbeschermd zijn achtergelaten door de hommels en wespen. Larven voeden zich ook met stuifmeel, honing en al het afval dat ze in het nest vinden.Ze overwinteren in cocons die gemaakt zijn van zeer hecht spinsel. Vanaf maart kan men de eerste vlinders vinden, maar hun vlieg piek is mei en juli.

foto stadsreus van Willemein Poot, coördinator Team Insecten Natuurlijk Delfland

Al meer dan 30 jaar gebruiken we watervast multiplex van de Hornbach. Was altijd prima in orde, maar sinds enkele jaren niet meer. Het probleem doet zich vooral voor bij de veranda’s voor de steenuilenkasten. Dit omdat de zaagkanten niet opgesloten zitten met een streep montagekit.

De oplossing heb ik inmiddels gevonden. Hergebruik van afgedankt materiaal is een altijd goede keuze. Ik kan eenvoudig beschikken over overbodige reclameplaten van trespa. Zeer duurzaam materiaal van 6 mm dik. Met twee verzinkte metalen hoekjes simpel te monteren aan de steenuilenkast. Deze veranda’s hebben zeker een heel lange levensduur. Ik denk zelfs dat ze mij zullen overleven terwijl mijn perspectieven echt nog wel heel goed zijn.

Ook voor de uilenkasten heb ik een oplossing gevonden. Van Arnaud, een vogelbeschermer (IVN) uit Oostvoorne heb ik een grote partij gebruikte betonplexplaten thuis afgeleverd gekregen. Beter watervast weet ik. Bovendien breng ik nu consequent montagekit aan op alle zaagkanten van alle nestkasten. Advies van ons bestuurslid die een ervaren aannemer is. Weer diverse innovaties dus! 🙂

Het steenuiltje broedt en woont al jaren in het ketelhuis aan de Oude Bovendijk en is de meest gefotografeerde uil van heel Rotterdam. Hij zit vaak heerlijk in de luwte achter een raampje van de bouwval die nog enigszins overeind wordt gehouden met twee gevulde watertanks met spanbanden. Een club vrijwilligers, die zich inzet voor dit “natuurmonument”, heeft de bouw van de nieuwe accommodatie voortvarend ter hand genomen.

Op 24 oktober heeft John Kleijweg het uiltje uit de kast genomen en heb ik die in een donker zakje veilig gesteld. De oude uilenkast, een nog prima VWD exemplaar, is verhuisd en vakkundig geplaatst in het nieuwe bouwwerk. Ook zijn er drie nieuw ontworpen veranda’s aangebracht zodat de uiltjes weer heerlijk voor een raampje kunnen zitten. Na de onvermijdelijke fotosessie heeft John het vogeltje weer in z’n eigen kast op de nieuwe locatie geplaatst en die lijkt er heel tevreden mee. We vragen ons wel af of het steenuiltje morgen na de nachtelijke foerageertocht nog in het ketelhuis naar zijn kast gaat zoeken.

Documentaire

De hele happening werd met camera’s vastgelegd door twee journalisten. Het wordt onderdeel van een documentaire die gemaakt wordt over het onderwerp: “Vrijwilligers die de natuur beschermen”. Er worden nog meer opnamen gemaakt. Het team was ook met John op het Kraaiennest aan het werk. Waarschijnlijk is deze documentaire tegen het eind van het jaar te zien op TV Rijnmond.

Terwijl de inventariseerders alle waarnemingen uitwerken is het eerste onderhoud voor het volgend broedseizoen al weer van start. De oeverzwaluwwand aan de Korftlaan en het er naast gelegen zand depot is onder al handen genomen. Oorzaak was de de puber koeien van onze bio boer een baldadige bui hadden en zich hebben uitgeleefd op het hek om de leemzand hoop. Daar zijn we zuinig op want dat spul is lastig te verkrijgen en aan te voeren. Het gaas en het prikkeldraad vond ik terug op een klit en doorgroeit met stekels. Het vernielde hout zat er nog aan. Ik kon het uit elkaar trekken en er toch nog weer wat van maken.

Inmiddels is de oeverzwaluwwand ook onder handen genomen. Een tiental broedgangen heb ik weer gevuld. Waarschijnlijk hebben de zwaluwtjes er niet in gebroed en zijn vertrokken naar onze andere versere wanden. Bovenop was een zware klus want er stond een pruik op met diepe penwortels en vooral spul dat niet erg populair is bij de honing zoekende insecten. De middenstrook, die ik vorig jaar kaal gemaakt en ingezaaid heb stond vol met klavers. Was niet wat het plaatje op het doosje zaad beloofde, maar toch nuttig. Legt wel stikstof vast! Groenbemester voor de bloemetjes van volgend jaar. Op kale grond komen altijd pionier bloemen op heb ik geleerd, maar misschien voeg ik nog wel wat leuks aan toe voor de honing consumenten.