Al 13 jaar lang is dit een vast item op de Vogelwacht excursiekalender: de Brabantse Biesbosch. En niet ten onrechte, wat een ontzettend natuurrijk en vogelrijk gebied. Zelfs in de zomer, als het broedseizoen voorbij is, de vogeltrek nog amper is begonnen en met name de eenden (bijna) onherkenbaar zijn vanwege het wisselen van hun verenkleed.

Als voorbereiding op de trip van zaterdag 27 augustus gingen ondergetekende en René Droog een proefrondje maken. Alle foto’s zijn van de hand van René Droog. De mondkapjes op de pont bij Kop van ’t Land zijn gelukkig niet meer nodig, maar verder is de aankondiging op de Vogelwacht-website nog steeds passend. Dan ook maar gelijk het minpuntje van de tocht vandaag: we hebben geen zeearenden gezien. Gezien het zeer warme weer, we stonden aan het begin van een hittegolf, en de flinke droogte, misschien geen verrassing. Dat is dan gelijk het tweede minpuntje: de droogte. Overal stond het water ontzettend laag. Dat heb ik hier nog nooit gezien de afgelopen 13 jaar. Gelukkig was er ook een pluspunt en dat bleek de Nieuwe Dordtse Biesbosch te zijn. Een nieuw natuurgebied dat nog maar enkele jaren bestaat. We zijn er als Vogelwacht Delft nog amper op bezoek geweest. Dat gaat vanaf nu veranderen. Direct onder Dordrecht, tussen het recreatiebos De Elzen, de ons bekende Tongplaat en de Nieuwe Merwede, is een flink stuk akkerland omgezet in waterrijke natuur. Daar staat nu ook een vogelkijkhut waar René en ik hebben staan genieten van o.a.: watersnip, waterral, porseleinhoen, steltkluut en bosruiter. Waterral en steltkluut met grote jongen. Ik vermoed dat we ook dit te danken hebben aan de zeer lage waterstand.

De andere gebieden die we hebben bezocht waren oude bekenden: langs de Bandijk komende vanaf Werkendam, de Noordwaard bij Landart Wassende Maan, de Noordwaard aan de kant van het Biesbosch MuseumEiland en de bekende nestplek (Beleef de Lente) van de visarenden aan de andere kant van de Noordwaard. De eerste stop was op de Bandijk vlak na de afslag Muggenwaard, bij de rode bakstenen uitzichttoren ‘Buiten Kievitswaard’. Daar prachtig zicht op Purperreigers, eerst twee wat verder weg maar vervolgens één heerlijk dichtbij op het kale akkerland achter de toren. Een flink staaltje wensdenken was de rode wouw die hier langskwam, die later een vrouwtje bruine kiekendief bleek te zijn. Onze volgende stop was rondom De Wassende Maan, het natuurkunstwerk uitkijkend over de waterplas in de Noordwaard. Wat een ruimte, wat een rust, wat een hitte en wat een droogte. We hebben op de bodem van een groot stuk drooggevallen Noordwaard gestaan. Leuk om te zien was een flinke wilg, door bevers om geknaagd. Het Biesbosch MuseumEiland en het bijbehorende café Biesonder hebben we niet bezocht. We zijn direct gaan wandelen vanaf de parkeerplaats vóór de brug, door het (schaduwrijke) bosgebied naar het restant van de plas van de Noordwaard. Weinig bosvogelgeluiden vanwege de hitte en het middaguur. Aan de rand van de plas vindt je altijd andere bezoekers. Waaronder een gezin met twee jonge jongens die we een blik konden laten werpen door onze telescoop. ‘Wat is dat voor een ding en hoeveel keer vergroot dat?’ Een mooi zicht op o.a. casarcas.

We zagen ook al één van de visarenden, ver weg aan de overkant. Vervolgens weer naar de auto en langs het MuseumEiland om de Noordwaard heen rijdend (langs het Gat van Lijnoorden, de Boomgatweg en Witboomkil) naar het fietspad langs de Noordwaard. Parkeren kan bij het hek van de werkplaatsen van Staatsbosbeheer. Vervolgens een stukje lopen over het fietspad/dijkje naar het bankje voor zicht (telescopen) op het Beleef de Lente nest van de Visarenden. Weinig actie maar toch twee Visarenden, rustig zittend en een beetje veren poetsend. Veel waterrecreanten op de langzaam droogvallende kreken van dit gebied.

De veerdienst Kop van ’t Land bracht ons vervolgens over de Nieuwe Merwede naar de Dordtse/Zuid-Hollandse kant van de Biesbosch. Voor een bezoek aan de Tongplaat en de eerder gememoreerde Nieuwe Dordtse Biesbosch. Vanaf de pont gingen we linksaf de Zeedijk op om vrij snel links aan te houden (Nieuwe Merwedeweg) op weg naar de T-splitsing met de Oude Veerweg. Hier parkeerden we op het stukje doodlopende weg om lopend over het wel doorlopende fietspad het uitzichtpunt over de Tongplaat te bereiken. Een fraaie één na laatste stopplek. René zag hier een ree en een Boomvalk, die ik beiden heb gemist. Teruglopen kan ook via het schaduwrijke paardenpad tussen de bomen, je moet dan wel het rulle zand trotseren. Gierzwaluwen hebben we nergens gezien of gehoord. Waren die gezien de droogte al vertrokken?

Tot slot de spectaculaire, laatste stop in de vogelhut van de Nieuwe Dordtse Biesbosch. Vanaf de Tongplaat bereikbaar via de Oude Veerweg, rechtsaf de Noorderelsweg en linksaf de Van Elzingen weg. Het was weer een prachtige dag, ondanks de droogte en de hitte. Het was zo warm dat een holenduif zowat voor pampus lag in het lage water van de Nieuwe Dordtse Biesbosch, evenals twee grote jongen van de kuifeend. Zoals gezegd een plek om regelmatig terug te komen.
Voor meer informatie zie o.a. de volgende websites:
Nationaal Park de Biesbosch: https://np-debiesbosch.nl/
Biesbosch MuseumEiland: https://biesboschmuseumeiland.nl/
Nieuwe Dordtse Biesbosch: https://np-debiesbosch.nl/nieuwe-dordtse-biesbosch/
Nieuwe Dordtse Biesbosch: https://www.wshd.nl/nieuwe-dordtse-biesbosch
Voor video’s van René Droog zijn YouTube-kanaal: https://www.youtube.com/user/redjered

Aangetroffen vogels (64 soorten): witgatje, oeverloper, kleine plevier, kemphaan, kluut, tureluur, scholekster, watersnip, waterral, bosruiter, porseleinhoen, steltkluut, grutto, kleine zilverreiger, grote zilverreiger, purperreiger, blauwe reiger, lepelaar, ooievaar, kievit, rietgors, blauwborst, zwartkop, bergeend, meerkoet, waterhoen, fuut, kokmeeuw, zilvermeeuw, visdief, aalscholver, spreeuw, witte kwikstaart, gele kwikstaart, grauwe gans, Canadese gans, brandgans, nijlgans, knobbelzwaan, kneu, torenvalk, bruine kiekendief, visarend, buizerd, boomvalk, houtduif, holenduif, boerenzwaluw, huiszwaluw, oeverzwaluw, kraai, ekster, slobeend, krakeend, tafeleend, wilde eend, kuifeend, casarca, heggenmus, vink, putter, huismus, merel, grote bonte specht.