Verslag van de excursie naar de Zouweboezem

De koekoek en de purperreiger zouden de rode draad van deze excursie worden. De purperreiger omdat die de hele dag continue van links naar rechts vloog, en terug. De koekoek vanwege het kennelijk aangeboren misdadige karakter van deze criminele vogel.

Maar voor het zover was moesten we eerst nog in de Zouweboezem geraken. Met in totaal 10 vogelaars vertrokken we netjes op tijd vanaf de Papaver, en we waren dan ook netjes op tijd op de parkeerplaats bij de Zouweboezem. Hier bleek dat we niet de enige waren; de parkeerplaats stond al vol, maar omdat de eerste vroege vogels alweer vertrokken, konden we toch nog een net parkeerplekje vinden.

Hier ging het al meteen los met vogels, waarvan de grauwe vliegenvanger de mooiste waarneming was. Al snel kwamen de eerste zwarte sterns in beeld, waarvan er vele in het gebied broeden. Bij het uitkijkpunt bij het plasje met de nesten was het een drukte van belang met vogelaars. We moesten even op onze beurt wachten, maar het was het wachten wel waard. Naast de prachtige zwarte sterns bleek er ook een nest witvleugelsterns te broeden. Vandaar die drukte.

Iets verderop was een man met een toeter van enkele meters, gericht op een veldje, intensief op een grauwe klauwier aan het wachten. Die was die ochtend wel gemeld, maar helaas liet die zich niet meer zien.

Intussen waren de eerste purperreigers in de verte al gesignaleerd. Meteen kwam ook de vraag hoe je het verschil tussen een blauwe en een purper kunt zien. Een goed kenmerk is de uithangende nek, als het licht goed staat is ook de kleur een prima kenmerk. En natuurlijk de tenen die ver uitsteken. Helaas bleken de purpers van de Zouweboezem ooit op turnen te hebben gezeten want die vlogen op het oog allemaal met gestrekte tenen.

De eerste koekoeken lieten zich horen en vlogen zo nu en dan voorbij. Ook de roodborsttapuit liet zich mooi zien. En grasmussen bij de vleet. Ook de spotvogel en de bosrietzanger zongen prachtig.

De hele polder Achthoven hebben we gerond. Tussen de vogels door ook nog zo nu en dan naar plantjes gekeken. Zo kwamen we rond 1 uur weer terug bij de auto’s. Hoog tijd voor koffie+ en een sanitaire stop. In Ameide op een terras, in de zon, en helaas ook in de wind, genoten van de Lek en het lekkers. Ook hier was een continue optocht van purperreigers, en iedere reiger werd natuurlijk trouw gemeld : “kijk een purperreiger”.

Ergens bleek er verzadiging in de groep op te treden, en werd een fundamentele discussie gevoerd over het karakter van de koekoek. Dat ze eieren in nesten van andere vogels leggen weet natuurlijk iedereen wel. Maar niet iedereen wist, ik althans niet, dat man en vrouw koekoek gezamenlijk opereren bij het inbreken in de babykamer van een klein zangvogeltje. Het mannetje lokt de arme zangvogel weg waarna het vrouwtje koekoek een eitje legt in het nest. Georganiseerde criminaliteit! Maar dat was niet niet alles, wist Gerda. Het vrouwtje koekoek doet na de misdaad het geluid van een roofvogel na, waarop de arme zangvogel in paniek snel terugkeert op haar nest, en in de haast niet checkt of alle eieren er nog zijn en of ze wel van haar zijn. Georganiseerde misdaad dus met een hoge dosis nep-informatie. En daarna vliegen ze weer verder met hun neus omhoog alsof ze van niks weten.

De ouder-koekoeken vertrekken snel weer naar belastingparadijzen in Zuid Europa of Afrika, en zien hun grut dus niet opgroeien. Ook kunnen ze hun grut geen lessen leren. De conclusie van dit alles moet zijn dat bij het koekoeksjong het criminele gedrag in de genen ingebakken zit.

Nog even door filosoferend werd de vraag gesteld wat er zou gebeuren als een nest waar al een koekoeksei in ligt, door een andere koekoek nog een keer onteerd zou worden. Zou dan de ene koekoek de andere koekoek uit het nest werken ? Waarschijnlijk wel was de conclusie, een koekoekje van eigen deeg.

Tijd om weer te gaan vogelen! Langs de Zouwendijk is een klein uitkijk-platformpje gemaakt, een tiental meters diep in het riet; daar gingen we nog even kijken. Je staat dan midden tussen de rietvogels en kunt ze behoorlijk goed zien en horen. Onder andere hebben we daar de kleine karekiet goed kunnen zien. Ook hier ging de purperreiger-optocht gewoon door en liet ook onze koekoek zich zien en horen. “Kijk een purperreiger” werd beantwoord met “Dank je. De koekoek!”.

Tevreden en voldaan keerden we huiswaarts.

Soorten (73)

Aalscholver, Blauwborst, Blauwe Reiger, Boerenzwaluw, Bosrietzanger, Braamsluiper, Bruine Kiekendief, Buizerd, Cetti’s Zanger, Ekster, Fazant, Fitis, Fuut, Gierzwaluw, Grasmus, Grauwe Gans, Grauwe Vliegenvanger, Groenling, Grote Bonte Specht, Grote Canadese Gans, Grutto, Heggenmus, Holenduif, Holenduif, Houtduif, Huismus, Huiszwaluw, Kauw, Kievit, Kleine Karekiet, Kleine Mantelmeeuw, Kleine Plevier, Kneu, Knobbelzwaan, Koekoek, Koolmees, Kuifeend, Lepelaar, Meerkoet, Merel, Nijlgans, Ooievaar, Pimpelmees, Purperreiger, Putter, Rietgors, Rietzanger, Roodborst, Roodborsttapuit, Scholekster, Snor, Sperwer, Spotvogel, Spreeuw, Staartmees, Tafeleend, Tjiftjaf, Torenvalk, Tuinfluiter, Tureluur, Turkse Tortel, Vink, Visdief, Waterhoen, Winterkoning, Witte Kwikstaart, Witvleugelstern, Zanglijster, Zwarte Kraai, Zwarte Stern, Zwartkop.