Verslag lezing/workshop ‘botanisch tekenen’ op 13 februari 2025

Narcissen, krokussen, sneeuwklokjes, tulpen, helleborus, het leek wel lente in de Natuurschuur. De 20 deelnemers aan de workshop ‘botanisch tekenen’, een aantal waarmee de workshop vol zat, keken er naar uit om de schoonheid van hun favoriete bloem zo mooi mogelijk op papier te krijgen. Voorin de zaal toonden boeken en kaarten verfijnde en kleurrijke tekeningen van planten van Janneke van Laar, kunstenaar botanisch tekenen en de docent van deze avond en er stond een boek van Anna Maria Sybilla Merian ( 1647- 1717 ), entomoloog en botanisch kunstenaar ter inzage en inspiratie.

Janneke startte de avond met het levensverhaal van Anna Maria Sybilla Merian, die gezien haar verdiensten voor de wetenschap en botanische kunst en haar onafhankelijke geest, eigenlijk een standbeeld verdient. Het verhaal werd opgeluisterd met prachtige, verfijnde, kleurrijke prenten van insecten, rupsen en vlinders en de bloemen en planten waarop ze leven. Merian kweekte zelf rupsen en vlinders en beschreef en tekende hun metamorfose. In die tijd werd er nog gedacht dat rupsen uit dode materie ( modder ) ontstonden. Door haar waarnemingen vast te leggen en de publicatie ervan heeft ze een grote bijdrage geleverd aan de biologie.

Daarna was het aan ons om het specifieke van de door ons meegebrachte bloem op papier te krijgen, in zwart wit, met verschillende hardheden potlood en met behulp van een liniaaltje. Janneke gaf voorafgaand aan het praktische gedeelte tips over de manier waarop je op een slimme manier de juiste verhoudingen van de plant krijgt en liet zien wat bij botanisch tekenen de richtlijn is voor de lichtinval, zodat je de schaduw op een correcte manier aanbrengt en je bloem gaat leven.

Botanisch tekenen houdt in dat je een plant natuurgetrouw uitbeeldt met de juiste afmetingen, zodat de bloem gedetermineerd kan worden. Ze vertelde dat ze soms zoveel tijd aan het natekenen van een bloem besteedde, dat ze de bloembladeren vooraf met een plakbandje of touwtje vastzette om te voorkomen dat het in tussentijd ging verwelken. Zo veel tijd hadden wij niet, maar wel genoeg om te ervaren hoeveel geduld en precisie er nodig is om echt te kijken en daarmee te ontdekken waarin een bloem zich van andere onderscheidt. Al tekenend leerden we onze meegebrachte bloem echt te zien.