door Alfred
Gisteren (op het moment van schrijven was het inderdaad gisteren, daarna is het een tijdje afgelopen donderdag, wat overgaat in ooit) was de lezing van Martin Mollet van de roofvogelwerkgroep Hoekse Waard. De lezing ging dus, dat snap u, over roofvogels. Martin heeft de in Nederland broedende roofvogels behandeld. Dat waren de Buizerd, groot en in aantal ook, de Torenvalk, met verschillen tussen mannetje en vrouwtje, de Bruine Kiekendief, groot en bruin maar lijkt in de verte op Buizerd, de Sperwer, klein en snel, de Havik, groot en lijkt op Sperwer, de Slechtvalk, ook groot en zeer snel en de Boomvalk, die oorspronkelijk in bomen broedde. Martin heeft zo wat wetenswaardigheden verteld, en soms laten zien wat de onderlinge verschillen zijn. Maar dat is theorie! Hoe zit dat in de praktijk ? Dus vandaag maar spontaan veldwerk georganiseerd, eigenlijk in mijn eentje, maar op mooie dagen ben je gelukkig nooit alleen.
Als locatie voor het veldwerk heb ik de Ackerdijkse Plassen uitgezocht. Uit ervaring weet ik dat daar alle behandelde soorten voorkomen. En inderdaad, ik ben ze allemaal tegengekomen, op de Boomvalk (die zit al in Zuid-Spanje, of nog verder) en de Slechtvalk na, die gewoon niet thuis was.
Voorzien van mijn camera heb ik de volgende beelden vastgelegd.
Onderstaande is een samenvatting van mijn manier van kijken. Deze is voor verbetering vatbaar, maar een beginnend vogelaar moet hiermee toch al uit de voeten kunnen. Om het echt te leren raad ik je aan om op het forum van waarneming.nl te kijken (http://forum.waarneming.nl/smf/index.php?board=104.0). Dat is leerzaam, en als je zelf problemen hebt met het op naam brengen van een vogel, kun je dat daar bespreken. Nog beter is het om met de excursies mee te gaan, of een cursus te volgen. En zeker een goed vogelboek kopen.
update 21-10: Slechtvalk toegevoegd.
Buizerd.
Grote vogel, brede vleugels, korte staart met een lengte die kleiner is dan de breedte van de vleugels. Deze Buizerd heeft de typische tekening van een buizerd, maar buizerds tonen veel variatie in kleed. Let vooral op de smalle streepjes op de staart, de donkere borst met de lichte V (ik zie altijd een noorse trui)
Torenvalk.
Gestreepte staart, dan is dus dus een vrouwtje (wijf noemde Martin dit, maar dat mogen wij thuis helemaal niet zeggen). Verder een grijze kop. Hier bidt zij, wat karakteristiek jaaggedrag is, maar Torenvalken kunnen ook op snelheid jagen.
Sperwer.
Dit is een typische silhouet van de Sperwer. Brede, korte ronde vleugels, een lange, gebandeerde staart en gestreepte borst en vleugels. Deze vogel heeft scherpe hoeken aan de staart, dus een sperwer. Verder heel duidelijke tekening op de vleugels. De wat rossige kleuren maken dit een mannetje.
De grootte van een sperwer is ongeveer die van een duif of een kauw. In een groep Kauwen valt een Sperwer nauwelijks op. Het verschil zit ‘m in de staart die bij de Sperwer wat langer en smaller is dan van de Kauw. Het gedrag is echter totaal anders: de Kauwen jagen de Sperwer weg, en de Sperwer laat zich wegjagen. Kauwen zullen een Havik niet snel opjagen. Kraaien doen dat weer wel.
Havik
Deze Havik werd lastiggevallen door een Zwarte Kraai, die ongeveer dezelfde maat heeft. De Havik lijkt veel op de Sperwer, maar let even op de hoeken van de staart: inderdaad zijn deze de Havik afgerond (wat komt doordat de buitenste staartveren wat korter zijn en wat helaas niet altijd goed te zien is). Deze Havik heeft langsstrepen op zijn borst in plaats van dwarsstrepen. Dat is omdat dit een jong is.
De Sperwer (l) en Havik (r) naast elkaar. De afbeeldingen zijn op dezelfde grootte zodat de relatieve verschillen makkelijk gezien kunnen worden. In werkelijkheid is de Havik twee keer groter dan de Sperwer, hoewel vrouwtje Sperwer en mannetje havik dicht bij elkaar in de buurt komen. (jullie weten nog wel dat er een groot verschil is tussen grootte van het mannetje en het vrouwtje ?). Opvallend is de grote kop van de Havik, en de iets kortere staart, alsof zijn vleugel wat afgezakt zijn. Vaak zijn de strepen op de vleugel van de havik minder duidelijk dan bij de Sperwer. Mijn regel: bij twijfels is het een Sperwer.
Bruine Kiekendief.
Hier is de wijf getoond (of is het het wijf?). Het schijnt dat jongeren (juveniel) ook dit kleed tonen. Donkere vogel, met een karakteristieke witte (beige) kop. Lange smalle vleugels, vaak een beetje hoekig.
Blauwe Kiekendief.
Toevallig komt de Blauwe Kiekendief in de Ackerdijkse Plassen voor, en kwam ik die vandaag (afgelopen week, ooit) tegen. De hele zomer is die aanwezig geweest. De Blauwe Kiek heeft bredere vleugels dan de Bruine, en een typische witte stuit, die overigens enkele andere kiekendieven ook wel hebben. De Bruine heeft die echter niet.
Slechtvalk.
Een week na het veldwerk van vorige week, ben ik teruggegaan om de laatste ontbrekende roofvogel te zoeken. En ja hoor, de Slechtvalk liet zich eenvoudig zien. Een grote valk, erg massief aandoend. Hij vloog op uit het land en ging in een boom zitten (net aan de verkeerde kant natuurlijk), maar een aantal kraaien kwamen hem storen, dus vloog onze slechtvalk weer terug naar zijn plekje in weide.
Weten jullie nog waar het woord ‘slecht’ vandaag komt ? In het oud-hollands betekent dat ‘gewoon’. De Slechtvalk is dus eigenlijk een gewone valk. Ook leuk is het om te beseffen dat de normen van vroeger heel anders zijn dan die van nu. Als je nu gewoon bent, dan hoef je nog niet slecht te zijn.
23 maart, 8.00 uur, Hollandse Duinen, auto-excursie Start: Korftlaan tegenover de Papaver Kosten: € 0,07 per kilometer Informatie en aanmelden op donderdag 21 maart tussen 19:00 en 21:00 uur, door Gert van der Horn. Tel: telefoonnr … Lees verder →
Data: Vijf zaterdagen van 30 maart t/m 27 april, 07.00 uur Aanmelden: is niet nodig. Start: Korftlaan tegenover de Papaver Met de komst van de lente worden er in De Delftse Hout vijf wandelingen georganiseerd door … Lees verder →
De cursus voor 2024 is al helemaal vol. Eventuele aanmeldingen komen op de wachtlijst. Na de enthousiast bezochte cursus Vogels kijken voor beginners in het voorjaar van 2023, pikken Toine Andernach en Hans de Winter … Lees verder →
Data: Vijf zaterdagen van 30 maart t/m 27 april, 07.00 uur Aanmelden: is niet nodig. Start: Korftlaan tegenover de Papaver Met de komst van de lente worden er in De Delftse Hout vijf wandelingen georganiseerd door … Lees verder →
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.