Toine Andernach“Snor!”, riep ik enthousiast toen hij zich in het riet van z’n beste kant liet zien. De hardloopster hield even in toen ze ons groepje tegemoet liep en ik haar verwachtingsvol aankeek. “Oh sorry”, zei ze verontschuldigend, terwijl ze met haar mouw het slijm van haar bovenlip afveegde en met een nog roder hoofd verder jogde. Verbouwereerd van de onbedoelde afloop van dit korte gesprek bleef ik in het riet achter…

Vorige week moest ik aan dit bijzondere voorval terugdenken toen ik er twee hoorde èn zag in de Groenzoom. De snor werd voor het eerst in de negentiende eeuw in Nederland waargenomen in de Kralingse Plassen in Rotterdam. Hij kreeg zijn naam van het volk vanwege het snorrende geluid dat ie maakt en niet vanwege zijn bijzondere bovenlipbedekking. Dit in tegenstelling tot de baardmanman, wiens donkere baardstrepen wel veel weg hebben van de mannelijke gezichtsbeharing.

De zang van de snor lijkt trouwens erg op die van de sprinkhaanzanger die zijn naam kreeg omdat zijn zang op die van een sprinkhaan lijkt; de sprinkhaanzanger zingt iets hoger dan de snor en met een wat langzamere opeenvolging van noten. En als je goed luistert, hoor je een ratel. Een derde lid van het geslacht Locustella (sprinkhaan) is de krekelzanger. En u raadt ’t al…

Ornithologen hebben de snor later (in 1852) nachtegaal-rietzanger genoemd, ontleend aan zijn wetenschappelijke soortnaam lusciniodes dat nachtegaalachtig betekent. Deze keer juist weer niet vanwege zijn zang (lijkt er niet op), maar omdat zijn roodbruine rug aan de kleur van de nachtegaal doet denken.

Gelukkig kreeg ie daarna weer officieel de naam snor want anders was die bijzondere ontmoeting tussen het riet mooi aan m’n neus voorbijgegaan…

Gebruikte bronnen

Blok, H. & ter Stege, H. (2008). De Nederlandse vogelnamen en hun betekenis. Leidschendam/Waalre: in eigen beheer.

Eigenhuis, K.J. (2004). Verklarend en etymologisch woordenboek van de Nederlandse vogelnamen. Amsterdam: Stichting Dutch Birding Association.

Wilms, H. (2016). Wetenschappelijke namen van de Vogels van Europa, op http://www.wnve.nl.