Vogelwacht Delft en Omstreken

Gert van der HornDe weersverwachtingen waren niet erg gunstig voor de zaterdag – harde wind en aanzienlijke kans op regen -,  maar desondanks stonden we letterlijk en figuurlijk goedgemutst om 8 uur met 8 personen klaar bij de Papaver. We pasten in 2 auto’s en konden zo in de kortst mogelijke optocht in een dik uur naar Nijkerk rijden. Bij de afslag gingen we traditiegetrouw richting het Hertog Reijnout stoomgemaal aan het Nijkerkernauw.

Rijdend langs de weilanden zien we goed hoe tjokvol die zitten met kieviten, ganzen en wulpen (ook van die laatste soort honderd plus!). Tussen de gebruikelijke ganzensoorten (kol-, brand-, grauwe) speuren we zonder succes naar roodhalsgans. Tussen de kieviten speuren we, met succes, naar goudplevieren.

Bij het stoomgemaal aangekomen stappen we uit om met kijkers en telescopen nog wat intensiever te zoeken naar leuke soorten. Direct vanaf de parkeerplaats zien we al een nonnetje (vrouwtje) zwemmen. Het is winderig en guur maar we laten ons niet kennen en scannen vanaf de dijk het water van dit smalle gedeelte van het Veluwemeer.

We voegen samen nog diverse mooie watervogels aan onze lijst toe (o.a. grote zaagbekken, dodaars, brilduikers). Soms scheren ze mooi in beeld voor ons langs over het water. Verder houden ze zich, vanwege de wind, vooral schuil langs de kanten van het water.
Onderaan de dijk kunnen we in de weilanden nog goed zicht krijgen op smienten, ganzen, kieviten en wulpen. Soms gaat er grote groepen in imposante vluchten de lucht in. Af en toe is er een goudplevier tussen te ontdekken. Nabij de parkeerplaats wachtten fazanten ongeduldig tot we er weer vandoor gaan. Gelukkig, vanwege het gure weer, houden we het hier toch niet zo lang vol als voorgaande jaren en vertrekken vrij snel. Ook voor de vogelaars geluk: er is een aangepast plan met een wat meer beschutte vogelplek, een stukje bosrijk “Veluwe” (i.p.v. het Horsterwold uit het programma).

Onze volgende bestemming werd aangeprezen in de laatste editie van Vogels (tijdschrift van de Vogelbescherming), met een illustere naam: Groot Ark en Kuiten. We stopten toch eerst nog even langs de drukke dijkweg (N301) omdat we goed zicht hadden op een grote groep goudplevieren en deze op iemands wenslijst staan. We ontdekten ook nog enkele kemphanen tussen de plevieren, maar stapten daarna toch weer vrij snel de warme auto’s in om richting Putten-Garderen te rijden.

Eerst even een opwarm-stop op een mooie plek in het bos (Landgoed Schovenhorst), niet ver van onze volgende bestemming, met koffie, gebak en sanitaire voorzieningen. Goed bijgepraat, uitgerust en opgewarmd. We moesten we nog een heel klein stukje rijden, het laatste deel over een glibberige zandweg, waarna we aan de rand van de ‘Groot Ark’ konden parkeren. Goed voor een mooie boswandeling. Het was nog steeds droog en het begon zelfs wat op te klaren. Het was hier duidelijk minder guur en stiller qua wind, maar ook qua vogels. Groot Ark is een klein open heideterrein met wat kleine (graf)heuveltjes en afwisselende vegetatie. We liepen het pad om het veld heen, en zagen een grote zwarte vogel in golvende vlucht wegvliegen: zwarte specht! We hoorden ook goudhaantjes roepen.

Net over de helft van het rondje ontdekten we ‘de’ klapekster in een berkje (onderwerp van het artikeltje in Vogels). Hij liet zicht prachtig zien en zelf fotograferen. Zie https://waarneming.nl/observation/183127948/ voor foto’s van Wim Priem. Af en toe vloog hij/zij op om iets te vangen maar kwam dan snel weer terug in hetzelfde boompje. Een genot om naar te kijken. Iedereen heeft ‘m zeker een aantal keer in de telescoop goed kunnen bewonderen. We vervolgden ons pad, en werden verblijd door een groepje goudvinken die zich goed lieten horen maar ook even lieten zien, in vlucht en in de toppen van de bomen. Natuurlijk konden we met onze wandeling ook nog een aantal andere bossoorten aan onze lijst toevoegen, zoals vink, boomkruiper, diverse mezen en een sperwer.

Op een de route terug ‘binnendoor’ reden we door de polders richting het Puttens stoomgemaal aan de andere kant van het Arkemheen gebied. In de polder ‘wemelde’ het van de grote zilver reigers. We parkeerden langs de dijk en op de dijk checkten we wederom het water. Het was nu minder guur, en ook voor de vogels is dit de luwe kant van het water. Grote groepen eenden (smienten o.a.) hielden zich hier op, maar ook meeuwen (o.a. grote mantel), bergeenden en enkele kleine zwanen. Ook hier weer onderaan de dijk de weilanden afgespeurd, alle ‘buizerd paaltjes’ gecheckt om uiteindelijk ‘de’ slechtvalk te vinden op een schuin hekje in de verte. Met de kijker moeilijk te determineren, maar in de telescoop goed herkenbaar en door iedereen gezien.

Inmiddels hadden we al een stukje van de middag versleten, maar we hoopten toch nog even de Oostvaardersplassen te kunnen gaan bezoeken. Wederom afgeweken van het standaard ‘praambult programma’ van eerdere jaren, en in plaats daarvan naar het natuurbelevingscentrum aan de Oostvaardersbosplaats gereden. Dat was een goed zet want het was ondertussen gaan regenen, en terwijl we inmiddels in het centrum stonden voor een sanitaire stop, werd die regen beduidend dikker. Gelukkig kun je hier op de bovenste verdiepingen droog staan met zicht op de plassen. Zo konden we toch nog een stukje Oostvaardersplassen beleven, met edelherten, konikspaarden, heckrunderen en een vos, maar de laatste nieuwe soorten voor de daglijst: slobeend en watersnip. De laatste soort blijft altijd een leuke uitdaging om zelf te ontdekken. De regen en de naderende schemer noopten ons de laatste wandeling te staken en naar de auto te spurten voor de rit huiswaarts naar Delft. Voldaan, met mooie soorten op de daglijst, en met de conclusie dat we ‘Groot Ark en Kuiten’ een mooie toevoeging aan het programma vinden.

Soortenlijst (met dank aan Rik van der Maat)
Roodborst, Merel, Staartmees, Pimpelmees, Koolmees, Boomkruiper, Vink, Boomklever, Graspieper, Spreeuw, Goudvink, Klapekster, Huismus, Houtduif, Turkse tortel, Kauw, Zwarte kraai, Ekster, Kokmeeuw, Stormmeeuw, Zilvermeeuw, Grote Mantelmeeuw, Sperwer, Torenvalk, Buizerd, Slechtvalk, Aalscholver, Brandgans, Kolgans, Grauwe gans, Grote Canadese gans, Nijlgans, Bergeend, Brilduiker, Kuifeend, Wilde eend, Meerkoet, Waterhoen, Slobeend, Krakeend, Wintertaling, Pijlstaart, Nonnetje, Smient, Grote zaagbek, Fuut, Dodaars, Kievit, Watersnip, Wulp, Goudplevier, Kemphaan, Zwarte specht, Grote bonte specht, Blauwe Reiger, Grote zilverreiger, Kleine zwaan, Knobbelzwaan.