Volg ons op Facebook
Onze sponsors
Verslag Excursie Groenzoom
Prachtig weer, fietsen, wandelen, veel vogels, een gezellige groep, dus wat wil je nog meer ?
Ik had het al lang geleden in mijn agenda gezet: excursie Groenzoom. Dichtbij huis dus heel handig om het gebied te ontdekken voor je eigen wandelingen in de buurt. Ik kende wel een deel van de Groenzoom, dat bij de molen achter Oude Leede maar ik wist dat het veel verder doorliep. En inderdaad ben ik op prachtige plekken geweest voorbij Pijnacker.
We begonnen rond 12 uur bij de Korftlaan. Ik heb niet geteld maar we waren denk ik met zo’n 20 deelnemers, veel van de beginnerscursus maar ook een aantal die ik al op eerdere excursies heb ontmoet. Dat is het voordeel van af en toe meegaan, je ‘vogelnetwerk’ breidt zich langzaam uit. En omdat er veel van de cursus mee waren kon zelfs ik af en toe zeggen wat we zagen of hoorden, dat was een leuke gewaarwording!
We namen eerst het fietspad langs de Vogelwacht om naar de Lepelaars te kijken, wat leuk, twee op een nest en nog een aantal andere en in de populieren een aantal reigersnesten waar al jongen in zaten. Vervolgens reden we naar de Groene Keizer langs de N470 waar we stopten bij de vogelkijkhut. Gids Peter vertelde dat die bij de Ackerdijkse Plassen vandaan kwam, waar een nieuwe is neergezet. Daar zagen we de onder andere de tureluur, bergeend, kleine plevier, kievit, kluut en er stond nog veel meer in dat water. Tot onze verrassing ook in het weiland een tapuit! Op een stukje aarde dus amper te zien maar toch, iemand zag het en Peter zei gelijk dat is een tapuit. Het duurde even voordat hij zijn voorkantje liet zien en ja toen was het, met boekjes in de hand duidelijk een tapuit.
Verder langs de Zuideindse weg naar het industriegebied Ruyven, wat moet je daar nu dan. Maar iemand onderweg had gezegd dat daar een zwarte roodstaart was, dus wij op zoek. En ja hoor, in de mast, een klein vogeltje en wat merels. Maar dat kleine vogeltje bleek dus de zwarte roodstaart te zijn. Volgens Peter kwam hij elk jaar terug, goed om te onthouden dus. We zagen daar ook nog wat puttertjes in de buurt.
Daarvandaan het nieuwe fietspad op richting de aalscholvers. Hun jongen zijn al behoorlijk op maat. In het water daar de kuifeend en slobeend.
Na de aalscholvers richting Ackerdijkseweg waar een aantal buizerds overvloog. Peter vertelde dat het gaas rondom het weiland is om de vossen weg te houden en zo de weidevogels kans te geven rustig te nestelen. Helaas vliegen er ook wel ganzen in dat net waar stroom op staat.
In dat weiland was trouwens een witte kwikstaart te zien, er stonden grutto’s, scholeksters en veel meer.
Weer de fiets op naar de Bergboezem, het begin van de Groenzoom. De fietsen aan de kant gezet en met de kijkers het weiland afgezocht en verschillende weidevogels gezien, oa de kluut en grutto. Het pad dwars door de Bergboezem was vanwege het broedseizoen gesloten dus wij gingen eromheen om uiteindelijk uit te komen bij de Nieuwe droogmakerij, wat een prachtig gebied is dit! Heel veel eenden te zien, tafeleend, wilde eend, smient, slobeend en zelfs de pijlstaart. We hebben de fietsen neer gezet en een rondje door het gebied gelopen. Een paar keer veel overvliegende ganzen, oa brandganzen. Langs het riet lopend alert op de rietvogels, de rietgors gezien, de rietzanger, blauwborst en snor gehoord maar geen baardmannetje, die iemand daar al eerder had gezien.
Bijna terug bij de fietsen een rosse stekelstaart, schijnt een felblauwe snavel te hebben maar als ik keek door de scoop was hij denk ik net onder water, je kan ook niet alles hebben op een dag. Wel leuk om het visdiefje weer te zien, ook voor Peter de eerste dit jaar.
Al met al een superdag!
Soorten
Lepelaar, reiger, fuut, meerkoet, waterhoen, grauwe gans, canadese gans, nijlgans, brandgans, aalscholver, wilde eend, merel, heggenmus, putter, zwarte roodstaart, kleine plevier, kluut, grutto, wulp, scholekster, tureluur, kievit, krakeend, bergeend, slobeend, tafeleend, smient, pijlstaart, kuifeend, wintertaling, zomertaling, rosse stekelstaart, kokmeeuw, zilvermeeuw, visdiefje, spreeuw, heggenmus, witte kwikstaart, knobbelzwaan, fazant, buizerd
Waar komt die vogeluitdrukking vandaan?
Voor de afwisseling en op speciaal verzoek van de webredacteur deze keer een stukje over uitdrukkingen met een vogelnaam. Wat opvalt bij onze speurtocht is dat de meeste vogeluitdrukkingen algemene vogelnamen bevatten die voor meerdere soorten staan. Zo zijn er onder andere uitdrukkingen met kraai, gans, uil, eend, zwaan, mus, zwaluwen duif. Maar een beperkt aantal vogeluitdrukkingen bevat een soortnaam, zoals bijvoorbeeld vink (op het vinkentouw zitten) en kwartel. Met de kwartel hebben we wel meteen een mysterieuze uitdrukking te pakken: waar zou zo doof als een kwartel vandaan komen? Stoet (1923-1925) geeft een mooie en overtuigende verklaring:
“Daar de kwartel tot die dieren behoort, welke, wanneer zij angstig worden, stil op den grond ineengedoken blijven zitten, zoodat men er wel op kan trappen, zonder dat zij zich verroeren, of een geweer vlak bij hen kan afschieten, zonder dat zij opvliegen, zóózeer zijn ze door schrik en angst bevangen, is het niet onmogelijk, dat men ze voor doof heeft gehouden.” (Stoet, 1923-1925) De kwartel doet dus alsof ie doof is. Hij is eigenlijk Oost-Indisch doof. En laat Kwarteldôf nou net het Friese woord voor Oost-Indisch doof zijn! (Blok en ter Stege, 2008).
En wat te denken van kind noch kraai hebben? Deze uitdrukking is afgeleid van het dertiende eeuwse no kind no craet. Het Middelnederlandse craet betekent echter niet kraai maar slaat op het gekraai van de haan. De haan stond voor waakzaamheid en had veel aanzien. Onze voorouders geloofden dat de haan, als getuige van bijvoorbeeld een moord, met zijn gekraai de moordenaar aan kon wijzen. Maar ook andersom: door stil te blijven kon hij iemands onschuld bepleiten. Als iemand dan èn geen kind èn geen haan had die ‘m vrij kon pleiten dan stond ie er wel erg alleen voor…
Een andere mogelijke verklaring die Schröder (1980) geeft, is dat de haan symbool stond voor het erf waarover hij de scepter zwaaide. En iemand die kind noch kraai had, had dus geen familie en geen bezittingen.Maar ik houd ’t op de eerste verklaring want die spreekt veel meer tot de verbeelding.
En tenslotte gaan we nog een uiltje knappen. Ook een uitdrukking waarin de vogel geen vogel is. Uiltje heeft hier waarschijnlijk de betekenis van (nacht)vlinder. En knappen betekent vangen. En omdat die beestjes (net als uilen!) toch overdag slapen, is het vangen van een vlinder een fluitje van een cent. Dus voldoende tijd voor oogjes dicht en snaveltjes toe. Slaap lekker!
Gebruikte bronnen
Blok, H., ter Stege, H. (2008). De Nederlandse vogelnamen en hun betekenis. Leidschendam/Waalre: in eigen beheer.
Philippa, M., F. Debrabandere, F., Quak, A., Schoonheim, N. en van der Sijs, N. (2003-2009). Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, 4 delen, Amsterdam, op http://etymologiebank.nl/.
Schröder, P.H. (1980). Van Aalmoes tot Zwijntjesjager. Baarn: Erven Thomas Rap, Vijverhof,op http://etymologiebank.nl/
Sijs, N. van der (samensteller) (2010). Etymologiebank, op http://etymologiebank.nl/.
Stoet, F.A. (1923-1925). Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden, Zutphen: W.J. Thieme & Cie, vierde druk, op
https://www.dbnl.org/tekst/stoe002nede01_01/.
WNT (1882-1998). Woordenboek der Nederlandsche taal. Bewerkt door M. de Vries en L.A. te Winkel (et al.). ‘s-Gravenhage: Nijhoff, op http://wnt.inl.nl/.
Scholeksters broeden ook op daken
De scholekster is van oorsprong een kustbewoner. Door habitatvermindering en recreatiedruk is de vogel meer naar het binnenland verdreven. Men ziet hem vaak voor weidevogel aan. Maar de bonte piet vindt een braakliggend terrein of een dak als broedplek ook niet slecht. Waarschijnlijk wordt het grintdak natuurlijk bevonden. De schutkleur van de jongen komt daar goed tot zijn recht. De ouders zorgen voor aanvoer van voedsel. Dus ook dat is geen belemmering.
Weet u een dakbroedgeval geef het dan aan ons door. Wij kunnen in overleg met de eigenaar/beheerder voor wat veiligheid zorgen. Veiligheid tegen teveel zon of predatoren.De gegevens zullen wij ook weer doorgeven aan Sovon, het vogelwetenschappelijk onderzoeksinstituut en aan het scholeksterproject o.l.v. Rafael Martig.
Bel 0654.685509 / 015 2626826 of mail Zweekhorst68@hetnet.nl
Lezing: De gierzwaluw is weer in aantocht.
Nog even en we horen weer de karakteristieke schrille roep van de gierzwaluw en zien we hem als een boemerang vliegen, hoog in de lucht. Rond Koningsdag keert de gierzwaluw terug in ons land.
Hein Verkade weet heel veel over de gierzwaluw te vertellen en komt 11 april naar de Papaver.
Nieuwsgierigheid is de belangrijkste drijfveer achter de vogelhobby van Hein Verkade. Hij vindt het daarnaast belangrijk om beschermingsacties te ondersteunen met telgegevens. “Des te langer je telt des te waardevoller en interessanter de gegevens zijn”. Soorten die hij de afgelopen tientallen jaren heeft gevolgd zijn onder andere de Gierzwaluw, de Boerenzwaluw, de Huismus, de Houtsnip, de Aalscholver en de Drieteenstrandloper. Deze avond zal hij speciaal aandacht geven aan de gierzwaluw. Hoe leven ze en wat heeft hij met al die tellingen ontdekt?
De lezing wordt georganiseerd door IVN Delft, in samenwerking met de Vogelwacht en de KNNV.
Datum: donderdag 11 april
Tijd: 20.00 uur – 22.00 uur
Adres: Papaver, Korftlaan 6, 2616 LJ Delft
Toegang: gratis, maar kom op tijd, want vol is vol
Excursie: Rondje Groenzoom, fiets- , wandelexcursie
Op ZONDAG 7 april 2019 van 12:00 tot ongeveer 16:00 uur.
Start: Korftlaan tegenover Papaver.
Informatie en aanmelden op donderdag 4 april tussen 19:00 en 21:00 uur bij Peter Elfferich (015-3613259)
De Groenzoom is een nieuw natuur/recreatie gebied gelegen tussen Zoetermeer, Pijnacker en Berkel en Rodenrijs. Het gebied is aangelegd als verbinding tussen Midden-Delfland en het Groene Hart. Op dit moment is het gebied nog volledig in ontwikkeling en trekt veel vogels. Delen van het gebied worden geïnventariseerd door leden van de Vogelwacht Delft e.o. zie het jaarverslag van 2016. De fietstocht van ongeveer 15-20 km start aan de Korftlaan en gaat via het Bieslandse Bos en Balijbos naar de Groenzoom. Onderweg hopen we veel zangvogels aan te treffen waaronder de eerste rietvogels. Ook zullen we veel verschillende steltlopers tegenkomen. De Groenzoom is nog redelijk onbekend maar heeft de laatste jaren veel verrassende vogelsoorten opgeleverd zoals steltkluut, lachstern, zwarte ibis en witwangstern.
Lees wat er nu op twitter getweet wordt over de Vogelwacht Delft